EYT NEDİR ? EYT’Lİ NASIL OLUNUR
“EYT” terimi “Emeklilikte Yaşa Takılanlar”ı ifade eder. Bu terim genellikle Türkiye’de em.eklilik sistemine ilişkin olarak kullanılmaktadır.
Türkiye’de, 1999 yılından önce emeklilik sistemine girenlerin belirli şartları yerine getirmeleri durumunda emekli olabilmelerine rağmen, 1999 yılından sonra sisteme girenlerin emeklilik yaşı 65 olarak belirlendi. 1999 yılından sonra sisteme girenlerin emekli olabilmeleri için belli bir yaşa ve prim ödeme süresine ulaşmaları gerekiyor. Bu nedenle, 1999 yılından sonra sisteme girenlerin emeklilik yaşı 65’e çıkartıldığından, belirli bir prim ödeme süresini tamamlayarak emeklilik yaşını beklemek yerine, erken emeklilik hakkı talep edenlerin sayısı artmıştır. Bu durumda olanlar “EYT” olarak adlandırılmaktadır.
EYT’Lİ OLMA ŞARTLARI
EYT olarak adlandırılan bu kişiler, daha önceki emeklilik sistemi şartlarına göre emekli olabilmelerine rağmen, yeni sistemin şartlarını karşılamadıkları için emekli olamamaktadırlar. Bu nedenle, EYT’lilerin mağduriyetlerini gidermek için çeşitli talepler ve hareketler oluşmuştur.
EYT’liler, emekli olabilmeleri için önerilen çözümler arasında emeklilik yaşının düşürülmesi, prim ödeme gün sayısının azaltılması ve emekli maaşlarının artırılması yer almaktadır. Ancak bu önerilerin uygulanması durumunda, eme.klilik sistemi üzerinde önemli bir mali yük oluşacağından, konu oldukça tartışmalı bir hale gelmiştir. EYT’lerin mağduriyeti konusunda hükümet ve siyasi partiler arasında farklı görüşler olmakla birlikte, konunun çözüme kavuşturulması için çalışmalar devam etmektedir.
EYT’lilerin mağduriyetlerini gidermek için çözümler arasında em.eklilik yaşının düşürülmesi, prim ödeme gün sayısının azaltılması, erken eme.klilik için şartların düzenlenmesi gibi öneriler yer almaktadır. Ancak, bu çözümlerin uygulanması durumunda em.eklilik sistemi üzerinde ciddi mali yükler oluşacağından, konu oldukça tartışmalı bir hal almıştır. EYT’lerin mağduriyeti konusunda hükümet ve siyasi partiler arasında farklı görüşler olmakla birlikte, konunun çözüme kavuşturulması için çalışmalar devam etmektedir. Bazı siyasi partiler EYT’lilere yönelik düzenlemeler yapılmasını savunurken, diğerleri ise mevcut sistemin korunmasını ve EYT’lilerin de aynı şartlara tabi tutulmasını savunmaktadır.
1999 ÖNCESİ EYT BAŞVURUSU
EYT konusu, Türkiye’de em.eklilik sisteminin yanı sıra, sosyal güvenlik sistemi ve yaşlılık meselelerine ilişkin daha geniş bir tartışmanın da parçası haline gelmiştir. Bu nedenle, EYT’lilerin mağduriyetinin giderilmesine ilişkin çözümlerin, sadece EYT’liler için değil, daha geniş bir sosyal güvenlik reformunun parçası olarak ele alınması gerekmektedir.
EYT konusu, Türkiye’deki em.eklilik sistemi ve sosyal güvenlik reformu tartışmaları bağlamında ele alındığında, çözüm önerileri arasında sistemin daha sürdürülebilir ve adil bir hale getirilmesi yer almaktadır. Bunun için, sistemin finansal açıdan daha sağlıklı hale getirilmesi, prim ödeme sistemlerinin ve eme.klilik şartlarının yeniden düzenlenmesi gibi önlemler alınabilir.
Bunun yanı sıra, yaşlılık meselesine ilişkin daha geniş bir sosyal politika tartışması yapılması da gerekmektedir. Türkiye’de yaşlıların ekonomik, sosyal ve psikolojik olarak desteklenmesi için politikalar geliştirilmesi ve uygulanması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, özellikle kadınlar gibi bazı grupların daha erken yaşta emekli olabilmelerine olanak tanıyan esnek emeklilik seçenekleri de değerlendirilmelidir.
Sonuç olarak, EYT’lilerin mağduriyetinin giderilmesi için farklı çözüm önerileri bulunmakla birlikte, konunun daha geniş bir sosyal güvenlik reformu ve yaşlılık politikaları tartışması bağlamında ele alınması gerekmektedir. Bu, daha sürdürülebilir ve adil bir sosyal güvenlik sistemi oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.