Cilt kuruluğu nedir?
Cilt kuruluğu ya da tıbbi adıyla kserozis, cildin en yüzeye yakın tabakası olan epidermiste ideal miktarda su bulunmamasıyla karakterize çok süregelen bir cilt sorunudur. Erkekleri ve kadınları eşit şekilde etkilemekle beraber ihtiyar bireylerde görülme sıklığı daha çokdır. Eller, dirsekler ve dudaklar gibi alanlar cilt kuruluğundan daha çok etkilenme eğilimindedir.
Cilt kuruluğu namacıyla olur?
Kuru hava koşullarına, sıcak suya ve birtakım kimyasallara maruz kalmak cildin kurumasına namacıyla olabilir. Cilt kuruluğu aynı sürete altta yatan tıbbi hallerden da kaynaklanabilir. Çoğunlukla bölgesel bir sebepten kaynaklanır. Kuru cildin mümkün namacıylaleri arasında bunlar sayılabilir;
Hava şartları. Cilt, sıcaklık ve nem seviyelerinin düştüğü kış aylarında en kuru olma eğilimindedir.
Isınma şekli. Kalorifer, odun sobası, yerden ısıtma cihazları ve şömineler nemi azaltır ve cildi kurutur.
Sıcak banyolar ve duşlar. Uzun süreli sıcak duşlar ya da banyolar cildi kurutabilir. Genellikle yoğun klorlu havuzlarda yüzmek de mühim bir kuruluk namacıylaidir.
Sert sabun ve deterjanlar. Pek çok sabun, deterjan ve şampuan türü ciltteki nemi ve yağı gidererek kuruluğa namacıyla olur.
Yeterli sıvı alınmaması. Her gün yeterli miktarda su içmek cildin nemini koruması amacıyla gereklidir.
Diğer cilt rahatsızlıkları. Atopik dermatit ya da sedef hastalığı gibi cilt rahatsızlıkları olan şahıslar kuru cilde eğilimlidir.
Bazı ilaçlar. Cilt kuruluğu birtakım ilaçların yan tesiri olarak meydana çıkabilir.
Dermatit, aşırı kuru cilt ile karakterize bir küme cilt hastalığı amacıyla sarfedilen tıbbi bir terimdir. Ciltte kuruluğa namacıyla olan değişik dermatit çeşitleri vardır. Aşağıda bunlardan daha detaylı olarak söz edilmiştir.
Kontakt dermatit
Kontakt dermatit, cilde detaylı maddelerin ilişkiyi neticesi meydana çıkar. Cilt bu maddelere tepki göstererek ilişki eden bölümde lokalize iltihaplanma geliştirir. Cilt çamaşır suyu, kireç çözücü gibi aşındırıcı bir kimyasal maddeye maruz kaldığında tahriş edici kontakt dermatit meydana çıkar. Alerjik kontakt dermatit ise bireyin nikel gibi alerjik bulunduğu bir maddeye maruz kaldığında meydana çıkabilen dermatit türüdür.
Seboreik dermatit
Seboreik dermatit, ciltte çok çok yağ üretimi bulunduğunda meydana çıkan bir dermatit türüdür. Çoğunlukla baş derisinde kırmızı ve pullu döküntüler ile karakterizedir ve bebeklerde sık görülür. Yüz, göğüs ve sırtta beyaz, kabuklu yama tipi lekelenme tipiktir.
Atopik dermatit
Atopik dermatit, egzama olarak da bilinir. Ciltte kuru ve pul pul lekelerin meydana gelmesine namacıyla olan süreğen bir cilt rahatsızlığıdır. Küçük çocuklar arasında sık görülür ve kalıtsal yatkınlığı olanlarda daha sık görülür. Sedef hastalığı ve tip 2 diyabet gibi değişik tıbbi haller da cilt kuruluğuna namacıyla olabilir.
Kimlerde cilt kuruluğu görülür?
Cilt kuruluğu herkeste görülebilen bir durumdur. Fakat birtakım risk faktörleri ciltte hassasiyete namacıyla olarak kuruluk ilerleme tehlikesini artırır. Cilt kuruluğu riskinde artışa namacıyla olabilen faktörlerden birtakımları;
Yaş: Gençlere göre daha ihtiyarlarda ciltte kuruluk sorunu daha sık görülür. Yaş geliştikçe ciltte tespit edilen gözenekler natural olarak daha az yağ üretir ve bu da riskte artışla sonuçlanır. 40 yaşını işlemiş şahıslarin %50’den çoğunda cilt kuruluğu görülür.
Tıbbi işlemiş: Ailede egzama, alerjik kontakt dermatit ya da başka alerjik hastalık hikayesi olan şahıslarin bu cilt problemlerini geliştirme, bundan dolayı da ciltte kuruluk şikâyeti hayata mümkünlıkları daha yüksektir.
Meslek: Hemşirelik, kuaförlük gibi suyla ve kimyasal maddelerle ilişkiyin çok bulunduğu meslek kümelarında cilt kuruluğu sık sık görülen bir şikâyettlr.
Banyo alışkanlıkları: Sık sık banyo yapan ya da duş sırasında çok sıcak su kullanan bireylerde ciltte kuruluk şikâyeti daha sık görülür.
Kuru, soğuk ya da düşük nemli iklimlerde yaşayanlar: Cilt kuruluğu nem seviyelerinin oran olarak düşük bulunduğu iklimlerde daha sık görülür. Genellikle detaylı namacıylalerle soğuk havada çok süre hayatış şahıslarda daha sık görülür.
Cilt kuruluğu bulguları nelerdir?
Cilt kuruluğu genelde geçici bir durumdur. Fakat birtakım bireylerde hayat boyu devam eden süreğen bir rahatsızlık da olabilir.
Cilt kuruluğunda görülebilen bulgular yaş, genel sıhhat durumu, yaşanılan yer, dışarıda geçirilen vakte ve problemin namacıylaine bağlı olarak değişiklık gösterir. Cilt kuruluğunda, alttaki bulgularden bir ya da daha çoğu görülebilir:
Genellikle duştan, banyo yaptıktan ya da yüzdükten sonra ciltte gerginlik hissi
Ciltte pütürlü bir görünüm
Kaşıntı
Ciltte soyulma ve pullanma
İnce çizgiler ya da çatlaklar
Kızarıklık ve döküntüler
Kanayan derin çatlaklar
Kaşımaya bağlı izler ve renk değişiklığı
Çoğu kişide görülen cilt kuruluğu şikâyetleri hayat tipi farkılıkları ve evde sarfedilen nemlendirici krem ve losyonlara iyi cevap verir. Fakat kimi zaman daha dirençli olabilir ve kendi çabalarıyla geçmeyebilir. Aşağıdaki hallerde bir sıhhat kuruluşuna başvurmak tedavi amacıyla gereklidir;
Kişinin büyük çaba göstermesine karşın kuruluk şikâyeti geçmiyorsa
Kurulukla beraber kızarıklık da varsa
Kuruluğa bağlı görülen kaşıntı uyumaya engel olacak kadar çokysa
Açık yaralar geliştiyse
Çizik ve çatlaklar enfekte olduysa
Geniş alanlarda soyulma ve pullanma varsa
Cilt kuruluğu hangi bölgelerde görülür?
Vücudun bütün yerlerinde cilt kuruluğu görülebilmekle beraber birtakım beden mekanları kuruluğa daha eğilimlidir.
DİRSEKLER
Dirseklerde bilhassa kış soğuklarında çoktan kuruma eğilimi görülür. Bu bölümdeki cilt, bilhassa kazak kollarına ve çalışma masası gibi yüzeylerde sürtünmeye maruz kaldığı amacıyla kuruluk, sertlik ve kalınlaşma sıktır.
ELLER
Cilt kuruluğunun en sık gördüğünüz ortamlardan biri de ellerdir. Genellikle bulaşık yıkarken ve kimyasal temizlik malzemeleri tüketimi sırasında eldiven kullanılmaması kuruluğu tetkikler.
GÖZ KAPAKLARI
Göz altları sık sık kuruluğa eğilimli bir alan olarak düşünülür. Fakat seyrek göz kapakları göz önünde bulundurulur. Göz kapaklarında ilerleyen kuruluk, alkol ya da başka sert kimyasallar sahibi olan makyaj temizleyici tüketimi namacıylaiyle gelişir.
DUDAKLAR
Genellikle serin mevsimlerde dudakların kuruması ve çatlaması çok kolaydır. Soğuk hava dışında dudaklardaki kuruluk ve çatlamanın bir dehidrasyon sendromu bulunduğunu söylemek hatalı olmaz. Bu sebeple gün süresince her zaman bol miktarda su içtiğinden emin olmak ve dudaklar amacıyla nemlendirici balsam kullanmak kuruluk ve çatlamayı önlemede etkilidir.
