Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geride bıraktığımız zamanlarda yayınladığı genellikle tarafında altın rafinerilerine 1 gramın altında üretim yapılmasını yasakladı. Kararın ardındannda fiziki piyasalarda alım-satım işlemlerinde ciddi bir makas aralığı meydana çıkarken, TCMB, altın ithalatının azaltılması amacıyla yeni kısıtlamaları yaşama geçirmeye hazırlanıyor. Altın, enflasyonun yüksek bulunduğu ülkelerde birikim sahiplerinin sığındığı güvenilir liman olurken, aynı vakitte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) bir vakitdir ithalatta ilk sıraya koyduğu yatırım aracı özelliği taşıyordu. 2022 senesinde 148 ton altın satın alarak dünyada bu alandaki merkez bankaları arasında ilk sıraya yerleşen TCMB, 28 Mayıs ardından vazifeye gelen yeni ekonomi yönetimiyle beraber köklü bir anlayış değişikliğine gidiyor. Seçim evvel senenin ilk dört ayında 11,8 milyar dolarlık maddi olmayan altın ithal edilirken, net altın ithalatı Ocak-nisan döneminde dış ticaret açığını yüzde 43 oranında büyüttü. Cari açık makro gösterge hedefleri arasında yer alırken, altın ithalatı cari açığın azaltılmasına dair oluşturulan yol haritasında mühim konular arasında bulunuyor. Altın ithalatına yönelik alınan tedbirler de ithalatın azaltılmasına verdiği önemi gösteriyor. BAKANLIK ALTIN ÜRETİMİNE SINIRLAMA GETİRDİ Bu anlayış tarafında Hazine ve Maliye Bakanlığı, geride bıraktığımız ay yayınladığı genellikle ile rafinerilere bundan sonra 1 gramın altında üretim gerçeklştirmeyi yasaklarken, tek seferde üretilebilecek üst sınır olarak ise 100 gram kotası getirildi. Alınan kararlar, bilhassa yaz mevsimlerinde yaşanan yoğun düğün sezonu ardındannda takı hedefli satılan çeyrek ve yarım gramlık altın satışlarını durdururken, fiziki piyasalar ve gösterge kur arasındaki makas aralığı ise rekor civara çıktı. TCMB'nin duyurduğu kurlara göre gram altın/TL fiyatı 1665 lira olarak yansıtılsa da, Kapalıçarşı başta olmak üzere fiziki piyasalarda altın 1715 liradan alıcı buluyor. Kuyumcular ve ekonomistler, söz hususu programın devam ettirilmesi ve altın üretimine yönelik kotanın kaldırılmaması durumunda söz hususu makas aralığının kalıcı olacağı görüşünde. KISITLAMALARA RAĞMEN İTHALAT YÜZDE 73 ARTTI Yeni ekonomi yönetimi, Temmuz ayında start verdiği ve altın ithalatını önlemeye yönelik tedbirleri birer birer yaşama geçirirken, Borsa İstanbul bilgilerine göre, altın ithalatı temmuz ayında geride bıraktığımız senenin aynı devresine göre aşağı yukarı yüzde 73 artarak 22 tondan 38 tona ulaştı. Ocak-temmuz döneminde ise yüzde 220 artarak 69 tondan, 220 tona çıktı. ALTIN FİYATLARINDA SERT YÜKSELİŞ BEKLENİYOR Seçim evvel Merkez Bankası'nın altın rezervinin ciddi bir bölümünün harcandığı, bu harcamanın 'seçim ekonomisi' nedeniyle yapıldığı iddia edilmişti. 2023 senesine süratli bir yükselişle giren altın, geride bıraktığımız ayları yatay bir seyir izleyerek geçirmiş olsa da, son hafta itibariyle yaşanan yükseliş yatırımcıları tekrar altına yöneltmiş durumda. Fed Başkanı Powell'ın Jackson Hole'de gerçekleştirdiği açıklamaların ardındannda uluslararası piyasalarda ABD Merkez Bankası'nın Eylül ayı toplantısından faizlerin artırılmayacağına yönelik karar çıkma beklentisi yüzde 81'e ulaşırken, faizlerin sabit tutulmasının altın fiyatlarında yeni bir yükseliş dalgasını tetikleyebileceği belirtildi. Uzmanlar, son haftada 1950 dolar sınırını test eden xauusd paritesi amacıyla muhtemel faiz artırmama kararının çıkması durumunda Eylül ayının sonuna doğru 2000 dolar seviyelerinin test edileceğini belirtirken, altında sahip olunan olan alım fırsatının kısa vakit amacıylade son bulabileceği görüşünde.
