Gelişmiş ülkelerdeki bağımsız kuruluşların aksine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son senelerde AKP güdümünde ekonomi politikaları yürüterek Türkiye ekonomisini bir felaket girdabına sürüklemiş, 2021 senesinde durdurulamayan dolar krizine karşı son deva olarak Kur Korumalı Mevduat (KKM) programı yaşama geçirilmişti. Ekonomistlerin büyük çoğunluğu, KKM'nin Türkiye ekonomisine uzun süreli problemler getirebileceğine yönelik uyarılarda bulunmuş olsa da, bilhassa 2023 yılının yaz aylarında seçim ekonomisine başlayan AKP, 14 Mayıs'a kadar yaşanması muhtemel bir kur krizini önleyebilmek amacıyla her türlü döviz isteği oluşturabilecek uygulamaya yasaklar getirirken, yatırımcıların KKM'ye yönelmesini artırabilmek amacıyla programlamayı cazip duruma getirebilecek teşvikler dağıttı. Bütün bu uygulamaların neticesinde KKM'ye olan ilgi tavan yaparken, Kur Korumalı Mevduat havuzunda biriken para da bilhassa seçim ardındannda rekor bir artış göstererek 3 trilyon 348 milyar 325 milyon liraya ulaştı. ERDOĞAN KKM'NİN İPİNİ ÇEKTİ Seçim ardından ekonomi yönetiminin merkezine Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek getirilirken, Şimşek'in isteği tarafında TCMB Başkanlığına ise Hafize Gaye Erkan atandı. Bu atamaları takip edecek şekilde piyasalar doğrulusunda kabul gören 3 isim Erkan'ın yardımcılığına getirilirken, 1 Eylül itibarıyla TCMB, eski yönetimin bıraktığı KKM enkazına son vermek amacıyla girişimlerini hızlandırdı. Göreve başlar başlamaz maddi sıkılaşma sürecine girildiği mesajını veren ve faiz artırım serilerine başlayan Merkez Bankası, 20 Ağustos'ta Resmi Gazete'de yayımlanan 4 tebliğ ile döviz dönüşümlü KKM hesaplarına oluşturulan TL payına göre indirimli değer tesis programına son verdi. Son olarak dün belirtiler Orta Vadeli Program'ın tanıtım toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Kur Korumalı Mevduat sistemimiz vazifesini yerine getirmiş, kur istikrarını sağlamada mühim katkı sağlamıştır. Kur Korumalı Mevduatlarımızın kur istikrarının pekiştiği bir zeminde, Türk Lirası mevduatlara dönüşmesinin yolunu açacağız." ifadelerini kullanarak KKM programına son verileceğini en yetki sahibi kişi ağızdan duyurdu. 9 AY SONRA KKM'DE BİR İLK YAŞANDI Bu kararların ardındannda bankalara talimat gönderen Merkez Bankası, yatırımcıları ve varlık sahiplerini TL mevduata teşvik edici hareketler beklerken, kurumların TL mevduat hedeflerini yakalayamamaları durumunda yüklü cezalar ile karşı karşıya kalacaklarını beyan etti. Hamlelerin ne vakit netice vereceği merakla beklenirken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) doğrulusunda yayımlanan haftalık bülten KKM'de 9 ay sonra bir ilkin yaşanmasına namacıyla oldu. 2023 senesinde hiç düşüş göstermeyen KKM havuzundaki toplam mevduat, tasfiye sürecini başlatan uygulamaların ardındannda 59.3 milyar lira azalarak toplamda 3 trilyon 348 milyar 325 milyon liraya geriledi. YENİ BİR DOLAR KRİZİNE NİÇİN OLABİLİR 24 Ağustos'ta oluşturulan PPK'dan çıkan 750 baz puanlık faiz kararının ardındannda gözler TCMB'nin 21 Eylül tarihinde gerçekleştireceği yeni toplantıya çevrilirken, bu toplantıya kadar KKM'ye yönelik yeni bir kısıtlayıcı önlemin alınıp alınmayacağı ise merakla bekleniyor. Ekonomistler, KKM'de biriken toplam mevduatın büyüklüğünün 125 milyar doları bulması namacıylaiyle tasfiye süreci amacıyla "patlamaya hazır bomba" ikazında bulundu. Sürecin kontrolden çıkması ve havuzda biriken toplam mevduatın bir kısmının tekrar dövize yönelmesi, 2021 senesinde yaşanan kur krizine benzer bir şoku tetikleyebilir.
