Erdoğan'ın "Emeklilerimizi daha da rahatlatacak çözümleri geliştirdik” açıklamasının sonrasında Ocak ayında yapılması beklenilen emekli maaşı herkes doğrulusunda merak ediliyor. 16 milyon emeklinin gözü yeni senede yapılacak zamma çevrilirken emekli aylıklarına dair 2 yeni formül belli oldu. İşte ayrıntılar… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Emeklilerimizi daha da rahatlatacak çözümleri geliştirdik, çok yakında uygulayacağız" açıklamasının sonrasında gözler Ocak ayında yapılacak emekli maaş zammına çevrildi. 16 milyon emekli yeni senede yapılacak zamla rahatlamayı beklerken, emekli aylıklarına dair yeni detaylar ise meydana çıktı. Sabah Gazetesi’nden Hazal Ateş’in haberine göre, kök, taban maaş, refah payı gibi değişik hesaplamaların söz hususu bulunduğu emekli aylığında 2 formül ön plana çıkıyor. Yeni sene zammı amacıyla masada, hem kök aylıkları artıracak hem de 7500 lira olan en düşük emekli aylığı ödemesini yükseltecek formül bulunuyor. Birinci formülle Temmuz ayında bulunduğu gibi refah payı ile oransal bir artışla enflasyonla birlikte emeklilere ek zam yapılmış olacak. İkinci formüle göre kök aylıklara yapılacak seyyanen artış yapılacak. En düşük emekli aylığı 7500 liraya çıkarılmasına rağmen 6 milyona yakın emeklinin kök aylığı bu tutarın altında kaldı. En düşük aylıktan başlayarak kök aylıkta kademeli bir artışa gidilmesi de alternatifler arasında bulunuyor. Emeklilere yapılacak refah payı ile yapılacak tedavi bütçe çalışmaları neticesinde netleşecek.1-Emekli kök aylığı neye göre hesaplanıyor, yüksek olması amacıyla ne gerçekleştirmek gerekiyor? Primi günü dolduktan sonra çalışmaya devam edenin kök aylığı düşer mi? Emekli kök aylığı; aylık tutar, ek ödeme tutar ile hazine desteği ve kesintiler çarpılarak bulunuyor. İşçi, esnaf ve başka çalışanların kök aylıklarının yüksek olması amacıyla prime temel kazancın yüksek tutmak kritik ehemmiyet taşıyor. Eksik primi borçlanarak tamamlamak da üstünlük sağlıyor. Prim günü dolduktan sonra çalışmaya devam eden her bireyin emekli aylığı düşmüyor. SGK'ya bildirilen prime temel kazançlar yüksek, prim zamanını doldurduktan ileri dehemmiyetde bildirilenler düşükse emekli aylığı düşer. Primi 2002'den bu yana asgari ücretten yatıyorsa prim günü dolduktan sonra aynı tutarda prim yatırılması aylığı çok düşürmüyor.2- Merkez Bankası tahminine göre enflasyonun üst nokta olan yüzde 68 olarak gerçekleşmesi halinde emekliye zamma ek kaç puanlık refah payı eklenecek? Enflasyonun yüzde 68 gerçekleşmesi halinde SSK, Bağ-Kur emekli aylıklarına refah payı hariç yüzde 40.28, memur ve emeklilerine de yüzde 52.19 zam yapılacak. Ocak Ayı 2023'te, toplu sözleşmeye göre memur amacıyla yüzde 16.48 olması gereken zamma 13.52, işçi, esnaf, çiftçi emeklisinin yüzde 15.40 olan enflasyon zammına da 14.60 puan refah payı ek edildi. Temmuz ayında da, SSK, Bağ-Kur'lulara yüzde 19.77, Emekli Sandığı'nda yüzde 17.55 belirtiler zam seviyesi yüzde refah payı ile 25'e tamamlandı. SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine 5.23 puan, memur emeklilerine de 7.45 puan refah zammı yapıldı. Yüzde 25'lik zam emeklilerin kök aylıklarına uygulandı. Ocak ayında refah payıyla birlikte emeklilere yapılacak zammın yüzde 52'yi geçmesi bekleniyor.3-7500 lira olan en düşük emekli aylığı kaç lira olacak? Bu sene yüzde 114'ün üstünde artışla 3500 liradan 7500 liraya çıkan en düşük emekli aylığının 10 bin lirayı geçmesi bekleniyor. Bugün itibariyle aşağı yukarı 6 milyon emekli 7500 lira alırken mühim bölümünün kök aylığı bu tutarın altında bulunuyor. En düşük emekli aylığında artış amacıyla Meclis düzenlemesi gerekiyor. Kök aylık üstünden mi yoksa kademeli bir artış mı uygulanacağı önümüzdeki zamanlarda netleşecek.4. Emekli zammı Temmuz'da bulunduğu gibi kök aylık üstünden mi yapılacak? Emekli aylıkları prime temel kazanç, çalışma süresine göre hesaplanıyor. Dolayısıyla oluşturulan artışlar 7500 lira üstünden değil de kök aylık üstünden gerçekleştiriliyor. Emekliye zam çalışmasında "prim-aylık dengesizliğinin giderilmesi, 7500 lira olan en düşük emekli aylığın artırılması, seyyanen zam yapılması" gibi formüller konuşuluyor. Emekli aylıklarının artırılmasına yönelik düzenlemede kök ücretlerde kademeli bir artış yapılması bekleniyor.5-Özel sektörde SSK'lı olarak asgari ücretle çalışıyor. İsteğe bağlı sigorta da yaptırarak prime temel kazancımı artırarak kök aylığımı artırabilir miyim? İsteğe bağlı sigortada SSK'lı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmama şartı bulunuyor. Dolayısıyla 4A (SSK) kapsamında çalışanların ilaveten isteğe bağlı sigorta yaptırarak primini, emekli aylığını artırma imkânı bulunmuyor.6-Emekli olursam alacağım kök aylığı nasıl hesaplayabilirim? E-devlet üstünden T.C numaranız ve şifrenizle giriş yaparak arama kısmına "Emekli hizmet dökümü" ya da "Emekli aylığı sorgulama" aratarak netice tıklanır. İlgili bölgede emekli maaşı ve emekli kök aylığı gibi verilere erişim sağlayacağınız bir ekran görüntülenir. SSK sigortalısı bir emekli bu adımları izleyerek e-devlet üstünden emekli aylığını öğrenebilir. Emekli aylığı hesabında (Toplam Emekli Maaşı = (Emekli Kök Maaş + 5510 EK 19 Hazine Desteği) - Kesintiler) formülü kullanılır.kaynak:gunboyugazetesi.com.tr
