Artan kira fiyatları ve konut yetersizliği kiracılarla ev sahipleri arasında tartışmalara namacıyla oluyor. Kiralara oluşturulan yüksek zamlar, sözleşme fesihleri ve kiraların ödenmemesi bu sorunlardan birtakımları. Kanuni olarak detaylı düzenlemelerle kiracı ve ev sahibi hakları belirlense de fazlası şahıs bu haklarının ne olduğunu bilmemekte. Bir kiracı kirasını derli toplu ödeyip eve bir zarar vermemesi halunda ev sahibi doğrulusunda basit basit evden çıkarılamıyor. Bu konuda kiracılara çok geniş haklar tanınıyor. Fakat birtakım istisnai haller bunun dışında tutuluyor. Bazı kiracıların birtakım eylemleri ev sahiplerine kira sözleşmesini derhal sona erdirebilme hakları vermektedir. TEKRAR KİRA SÖZLEŞMESİ İMZALAMAK ŞART MI? Hayır. Kiracı ve ev sahibi arasında genelde 1 sene vakitli sözleşme yapılır. Fakat bunun bir sınırlaması yoktur. Yani iki doğrultu anlaşmalı olarak bir vakit belirleyebilir. Sözleşmede yazan vakit bittiğinde yine yeni bir sözleşme yapmanıza lüzum yok. Sözleşme her sene aynı tarihte yenilenir. Evden çıkmak isteyen bir kiracıysanız yapmanız lüzumen, kira sözleşmesinde belirti edilen vakit bitmeden 15 gün evvelce ev sahibine yazılı olarak ihtar yollayarak sözleşmeyi sona erdirme talebinde bulunmak. Fakat bunu bildirmediğiniz takdirde sözleşmenizin aynı şartlarda uzayacağını belirtelim. KİRACI, SÖZLEŞMESİ BİTMEDEN ÖNCE EVDEN ÇIKABİLİR Mİ? Kiracı hiçbir sebep göstermeden evden çıkabilir. Fakat bunun amacıyla de kiracının yerine getirmesi lüzumen birtakım şartlar bulunur. Bu şartları şu şekilde açıklayalım: Mal sahibine ihtar bildirmek: Kiracıysanız ihtar bildirgesinde şunu belirtebilirsiniz: “Benim sözleşmem mart ayında bitiyor fakat ben Ocak ayında evden çıkış gerçekleştirmek istiyorum.”. Tabii burada, işlemiş kira borcunun olmaması da önemli. Mal sahibini mağdur etmemek: Ev sahibi, ne kadar vakitde o evi kiraya verebilecekse sizin de o kadar vakit evde kalmanız lüzumir. Burada mal sahibinin mağdur olmaması önemli. Alternatif olarak, evden derhal çıkmanız lüzumiyorsa evin kiraya verileceği vakit amacıyla ev sahibine kira bedelini ödeyebilirsiniz. Böyle bir ödemenin olmaması amacıyla de 2 yol var: Erkenden ihtar verebilirsiniz ya da evden çıkmadan derhal evvelce yerinize aynı şartları kabul edecek ve ev sahibinizin de kabul edeceği diğer bir kiracı bulursunuz. KİRACI EVİ BAŞKASINA KİRAYA VERİRSE NE OLUR? Son senelerde ev sahibinden ev kiralayıp daha yüksek fiyata bir diğersına evi kiralama şeklinde hadiseler görülmeye başlandı. Ev sahibinin evi üzerinden parasal menfaat elde edilen bu hal vakit vakit şikayet hususu oluyor. Bunun yanısıra kiracının kira bedelinden tasarruf etmek hedefiyle evin odasını bir diğersına kiraya verip ev dostu alması da görülebiliyor. Bütün bunların birtakım hukuki sorunleri olmaktadır. ANINDA KİRACIYI KAPI DIŞARI EDEBİLİR Ev sahibinden habersiz bir şekilde kiralanmış bir evin bütününün ya da bir kısmının bir diğersına kiralanması meşru olarak olası değildir. Ev sahibi bu tür bir halde kira sözleşmesinin derhal sona erdirip evin boşaltılmasını sağlayabilir. Bu hakkın kullanılması gayet doğaldır ve buna karşı meydana konulabilecek hukuki bir savunma da yoktur. Fakat kiracının kiralama yapabilmesinin ve bunun da meşru olabilmesinin de bir yolu vardır. Kiracılar ev sahipleri ile kira sözleşmesi yapar iken şayet ev dostu alacaklarsa ya da evi bir diğersına kiralayacaklarsa bundan ev sahiplerini haberdar etmelidirler. Bunun da meşru olarak kayıt altına alınması kira sözleşmesine eklenecek bir madde ile olasıdür. Kira sözleşmesine, “kiracı alt kiralama yapabilir” şeklinde bir madde eklenmesi halunda sorun tamamıyla çözülecektir. Bu şekilde oluşturulan kira sözleşmesi varsa kiracının ev sahibine haber vermeksizin evi bir diğersına kiralaması ya da ev dostu almasının rastgele bir meşru engeli bulunmamaktadır.
