Emekliliği Beklerken Kıdem Tazminatı Almak Mümkün mü? İşte Merak Edilen Detaylar
Emeklilik için yaş ve prim gün şartlarını henüz tamamlayamayanların en çok merak ettiği konulardan biri, kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacakları. Hürriyet yazarı Noyan Doğan'ın aktardığı bilgilere göre, bu durumda olan çalışanlar da belirli koşulları sağladıklarında kıdem tazminatı alabiliyor.
Özellikle prim gününü doldurmuş fakat yaş koşulu nedeniyle emekli olamayan kişiler, işlerinden kendi istekleriyle ayrıldıklarında tazminat haklarını kaybetmek istemiyor. Ancak işverenin işten çıkarmasını beklemek de çoğu zaman bir çıkmaz oluyor. Bu noktada devreye belirli istisnai kurallar giriyor.
Peki yaş dışındaki emeklilik şartlarını sağlayan bir çalışan, işten kendi isteğiyle ayrıldığında kıdem tazminatını alabilir mi? Evet, bazı koşullar sağlandığında bu mümkün. Ama önce temel kıdem tazminatı hakkının nasıl oluştuğunu hatırlayalım.
Kıdem tazminatı alabilmek için çalışanların aynı işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekiyor. Ayrıca erkeklerde askerlik, kadınlarda evlilik nedeniyle işten ayrılma gibi nedenler ya da emeklilik durumu, bu hakkı doğuruyor. Bununla birlikte, emekli olmak için gereken yaş şartını henüz karşılayamayan ama prim gününü tamamlamış olanlar da bazı şartlarla bu haktan yararlanabiliyor.
8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar: En az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamladıklarında kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilirler.
8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arası girişi olanlar: Ya 25 yıl sigortalılık ve 4500 prim günüyle ya da toplamda 7000 prim günüyle kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
30 Nisan - 31 Aralık 2008 arası girişi olanlar: 4600 prim gününü doldurduklarında işlerinden ayrılıp tazminat alabilirler.
1 Ocak 2009 - 31 Aralık 2015 arası girişi olanlar: Bu gruptakiler için her yıl 100 prim günü eklenerek şartlar değişiyor. Örneğin; 2011 yılında sigortalı olanlar 4900 prim günüyle, 2014’te sigortalı olanlar ise 5200 prim günüyle tazminat alabiliyor.
1 Ocak 2016 sonrası sigortalılar: 5400 prim gününü tamamladıklarında kendi istekleriyle işten ayrılıp kıdem tazminatlarını alabiliyorlar.
Bu şartları sağlayan çalışanlar, SGK’dan "kıdem tazminatı yazısı" almalı. Bu belge, işverene sunulduğunda işveren, çalışana kıdem tazminatını ödemekle yükümlü oluyor. Yazıyı alabilmek için çalışanın son olarak 4/A (işçi) statüsünde çalışıyor olması yeterli.
Ayrıca çalışan farklı işyerlerinde farklı sürelerde çalışmış olsa da, kıdem tazminatı sadece son işyerinde geçirilen süreye göre hesaplanıyor. Örneğin; son işyerinde beş yıl çalışmış ve gerekli prim gününü doldurmuş biri, beş yıllık kıdem tazminatını alma hakkına sahip.
