Obezite Nedir? Obezite Bir Hastalık Mıdır?
Obezite Nedir ?
İnsanların beslenme bağımlılıkları dünya tarih sahnesine çıktığı günden bu yana çoğu kez değişmiştir. İnsan bedeni da bu beslenme bağımlılıklarına göre şekillenmiş, büyümeyi ve gelişmeyi buna göre ayarlamıştır. İlk çağlarda avcılık ve toplayıcılık yapan insanların gereksinim duyduğu enerji ile bugünkü çağdaş yaşamında insanların gereksinim duyduğu enerji arasında pek çok fark vardır. İnsan bedeni ne kadar çok hareket ederse o kadar çok enerjiye gereksinim duyar. Bu da bugünküdeki insanın, geçmişteki insana göre duyduğu gereksinimin son derece altında bulunduğu manasına gelir.
Aradaki bu dengeyi sağlamak amacıyla insanların bundan sonra daha az gıda tüketmesi gerekmektedir. Besinlerle alınan enerji miktarı ile harcanan enerjinin eşit olması, ilaveten alınan bu enerjinin makro ve mikro gıda ögelerine dağılımının orantılı olması dengeli ve yeterli beslenmenin tanımıdır.Bu dengenin sağlanamaması bubugünküde obezite (aşırı şişmanlık) başta olmak üzere çoğu sıhhat problemini meydana çıkarmıştır. Obezite ve namacıyla bulunduğu çok sayıda akut ve süreğen hastalıktan korunmak adına sıhhatli ve dengeli beslenme ile en uygun kilonun korunması son derece mühimdir.
Obezite bir hastalık türü müdür ?
Obezite (aşırı şişmanlık) kolay olarak bedendeki yağ seviyesinın, aşırı ve anormal bir şekilde artışı olarak tanımlanır. Halk arasında aşırı kilolu birtakım şahıslar doğrulusunda sadece dış görünüşe bağlı bir problem olarak algılanır.
Halk arasında “çok kilo” ile “aşırı şişmanlık” birbiri yerine sarfedilen ifadeler olsa da aynı tıbbi olarak aynı kavramları ifade etmez. Kilo Aralıkları beden kütle indeksine göre belirlenmiştir.
Günümüzde obezite kozmetik bir problem olarak değil aniden çok organ sistemi amacıyla uzun dönemde olumsuz etkili komplike metabolik bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Karmaşık metabolik alt yapısından ötürü değişik etkileşim mecralarında sık reklamı oluşturulan değişik diyetlerin uygulanması tesirsiz ve/ya da hastaya zarar verici olabilir.
Vücut Kütle İndeksi (VKİ) Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Obezite ile alakalı birtakım beden ölçümlerine toplu olarak antropometrik ölçümler denir. Bunlardan en süregelen bilineni beden kütle indeksidir. Vücut kütle indeksi (Body Mass Index-BMI) alttaki formüle göre hesaplandıktan sonra bireyin VKİ sayısal değeri hangi aralığa düştüğüne bakılır.
VKİ= Vücut ağırlığı (kg)2 ÷ Boy (m)2
VKİ Hesaplayıcı
Vücut kütle indeksi Kilo hali
<18,5 Düşük kilolu
18,5-24,9 Normal kilolu
25-29,9 Fazla kilolu
30 ve üstü Aşırı kilolu (obez)
Aşırı kilo ekstra kas, kemik ya da ödemden de kaynaklanabilir. Fakat obez insanların bedenindaki temel ağırlık kaynağı yağlardır.
Bel etrafı (waist circumference-WC) VKİ ile beraber beden yağlanması ile alakalı indirekt düşünce verir. Vücutta yağ belli bölgelerde depolanır. Bu bölgeler göbek etrafı ve gluteal (kaba etler) bölümde birikir. Üçüncü ölçüm bel-boy seviyesi (WHtR) ve dördüncü teknik bel-kalça seviyesidır (WHR).
Obezite Sebepleri Nelerdir?
Obezitenin meydana çıkmasının en mühim sebebi çok az hareket edip çok çok gıda tüketmektir. Genellikle yağ ve şeker bakımından varlıklı gıdalerin kullanımı, enerji içeriği yüksek olmasa da dengesiz bir beslenme planının uygulanması, yeteri kadar fiziksel etkinlik ve egzersiz yapılmaması alınan enerjinin bedende yağ olarak depolanmasına namacıyla olur.
Sağlıklı, erişkin bir erkeğin günde ortalama 2500 kaloriye, sıhhatli erişkin bir bayanın ise günlük ortalama 2000 kaloriye gereksinimi vardır. Günümüzde rastgele bir fast food zincirinde imal edilen ortalama bir hamburger aşağı yukarı olarak 1500 kaloridir. Aynı şekilde gazlı ve alkollü içecekler de çok çok kalori içerir. Bu amaçla bu gibi gıdalerin sık olarak kullanımı obeziteye namacıyla olabilir.
Ayrıca;
Fiziksel etkinlik eksikliği,
Genetik faktörler,
Tiroid bezinin yeterli hormon üretememesi,
Steroid hormonlarının aşırı üretimine namacıyla olan Cushing Sendromu da obeziteye namacıyla olur.
